Polska 18 kwietnia – co wydarzyło się tego dnia

Portal TV Republika, kk 18-04-2024, 10:00
Artykuł
PAP, dzieje.pl; grafika własna

Tego dnia odbyła się koronacja królewska Bolesława I Chrobrego; Polskie Radio rozpoczęło regularną emisję programu; rozwiązano założoną w 1920 r. Ligę Narodów; Józef Szaniawski, dziennikarz, został skazany na 10 lat więzienia i konfiskatę mienia; Komitet Wykonawczy UEFA zadecydował, że piłkarskie ME '2012 zorganizują Polska i Ukraina; odbyły się uroczystości pogrzebowe prezydenta Lecha Kaczyńskiego i jego żony Marii. Urodzili się m. in. Leopold Stokowski, Bolesław Bierut, Witold Kula, Tadeusz Mazowiecki, Tomasz Łubieński, Janusz Kochanowski, Jan Rulewski, Jerzy Stuhr, Marek Dyjak. Zmarli natomiast: Józef Elsner, Jan Kiwerski, Wincenty Pstrowski, Oleg Zakirow oraz Stefan Bratkowski.

1025 - Podczas Świąt Wielkanocnych w Gnieźnie odbyła się koronacja królewska Bolesława I Chrobrego.

1518 - Na Wawelu odbyła się koronacja Bony Sforzy na królową Polski i jej zaślubiny z królem Zygmuntem I Starym.

1506 - Papież Juliusz II położył kamień węgielny pod nową bazylikę św. Piotra w Rzymie, jedno z najważniejszych dzieł architektury renesansu i baroku.

1791 - Sejm Wielki uchwalił prawo „o miastach królewskich”, zgodnie z którym obywatele miast uzyskali prawo nietykalności osobistej i majątkowej oraz możliwość głosowania w Sejmie w sprawach miast, handlu i rzemiosła.

1792 – Na polecenie Sejmu Wielkiego dokonano ostatniej lustracji zbiorów Skarbca Koronnego na Wawelu. Zgromadzone pamiątki dziejów Polski przez cztery kolejne dni były prezentowane zwiedzającym.

1854 - W Elsnerowie, obecnie część Warszawy, zmarł Józef Elsner, kompozytor, pedagog, nauczyciel Fryderyka Chopina.

1869 – Na łamach warszawskiego „Przeglądu Tygodniowego Życia Społecznego, Literatury i Sztuk Pięknych” ukazał się debiut literacki Henryka Sienkiewicza – recenzja teatralna z występu Wincentego Rapackiego.

1880 - Po dwuletnich zmaganiach z władzami niemieckimi o zgodę na ustawienie w Poznaniu poświęcono Złoty Krzyż (krzyż chwaliszewski).

1882 - W Londynie urodził się Leopold Stokowski, dyrygent amerykański polskiego pochodzenia.

1892 - W Rurach Jezuickich koło Lublina urodził się Bolesław Bierut, członek KPP i WKP(b), funkcjonariusz Międzynarodówki Komunistycznej; w latach 1944-56 członek BP PPR, a następnie PZPR; od 1948 do 1954 r. przewodniczący, później (1954-56) I sekretarz KC PZPR; prezydent KRN (1944-47); w latach 1947-52 prezydent RP; bezpośrednio odpowiedzialny za zbrodnie komunistycznego aparatu bezpieczeństwa.

1903 - Założono pierwszy gdański klub piłkarski FC Danzig.

1916 - W Warszawie urodził się Witold Kula, historyk, badacz dziejów społeczno-gospodarczych Polski.

1919 - W Poznaniu założone zostało Muzeum Wielkopolskie, w 1950 r. przekształcone w Muzeum Narodowe.

1920 - W pierwszym w historii meczu w ramach oficjalnych rozgrywek piłkarskich w niepodległej Polsce Wawel Kraków uległ w krakowskiej klasie B Cracovii II 1:3 (mimo że Wawel był gospodarzem, grano prawdopodobnie na stadionie Cracovii).

1922 - Tzw. Litwa Środkowa z miastem Wilnem została przyłączona do Polski; w związku tym Litwini przenieśli stolicę do Kowna.

1923 - W Radomiu otwarto Muzeum im. Jacka Malczewskiego.

1926 - Polskie Radio rozpoczęło regularną emisję programu.

1927 - W Płocku urodził się Tadeusz Mazowiecki, działacz opozycji demokratycznej, redaktor naczelny „Tygodnika Solidarność”; uczestnik obrad Okrągłego Stołu; pierwszy niekomunistyczny premier Polski po II wojnie światowej (1989-91); w latach 90. wysłannik ONZ na Bałkanach.

1934 - W Warszawie założono Instytut Fryderyka Chopina, od 1950 r. działający pod nazwą Towarzystwa im. Fryderyka Chopina.

1938 - W Warszawie urodził się Tomasz Łubieński, pisarz, publicysta, dramaturg, eseista i tłumacz; autor m.in. książek „M jak Mickiewicz” i „Bić się czy nie bić”.

1940 - W Częstochowie urodził się Janusz Kochanowski, prawnik, wykładowca Wydziału Prawa UW, dyplomata; założyciel i prezes Fundacji „Ius et Lex”; Rzecznik Praw Obywatelskich w latach 2006-10; zginął 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie samolotu Tu 154 pod Smoleńskiem.

1944 - Na Wołyniu w walce z Niemcami poległ ppłk Jan Kiwerski „Oliwa”, dowódca 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej.

1944 - W Bydgoszczy urodził się Jan Rulewski, działacz opozycji demokratycznej, więzień polityczny; w 1980 r. członek Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ „Solidarność”, od 1981 r. w Tymczasowym Prezydium KKP, członek Komisji Krajowej; przewodniczący Zarządu Regionu Bydgoskiego NSZZ „S” (1981); w stanie wojennym Internowany, a następnie aresztowany i oskarżony o „próbę obalenia przemocą ustroju PRL”; uwolniony na mocy amnestii w 1984 r.; poseł na Sejm w latach 1991-2001, od 2007 r. senator RP.

1945 - W Piskorowicach koło Leżajska oddziały Narodowej Organizacji Wojskowej, podległe Józefowi Zadzierskiemu ps. „Wołyniak”, zamordowały około sto osób narodowości ukraińskiej.

1946 - Rozwiązano założoną w 1920 r. Ligę Narodów, międzynarodową organizację założoną z inicjatywy prezydenta Stanów Zjednoczonych Thomasa W. Wilsona dla zapewnienia pokoju i rozwoju współpracy międzynarodowej.

1947 - W Krakowie urodził się Jerzy Stuhr, aktor, reżyser, pedagog, rektor PWST w Krakowie (1990-96 i 2002-08); przez wiele lat związany ze Starym Teatrem w Krakowie; znany z filmów „Amator”, „Wodzirej”, „Seksmisja”, „Kingsajz”, „Obywatel Piszczyk”, „Deja vu”, „Spis cudzołożnic”, „Historie miłosne”, „Kiler”, „Duże zwierzę”, „Habemus Papam - mamy papieża” i „Obywatel”.

1948 - W Krakowie zmarł Wincenty Pstrowski, górnik, rębacz dołowy, wzór przodownika pracy w PRL-u.

1951 - W Paryżu podpisano traktat, na mocy którego powstała Europejska Wspólnota Węgla i Stali, która zapoczątkowała integrację europejską.

1952 - W Warszawie w Al. Szucha, gdzie w latach 1939-44 mieściła się siedziba gestapo, otwarto Mauzoleum Walki i Męczeństwa.

1952 - Uniwersytetowi Wrocławskiemu nadano imię Bolesława Bieruta.

1965 – Polska zremisowała bezbramkowo z Włochami w rozegranym na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie meczu eliminacyjnym do Mistrzostw Świata. Był to pierwszy w historii mecz między obiema reprezentacjami.

1975 - W Świdniku urodził się Marek Dyjak, polski kompozytor i wokalista, wykonawca poezji śpiewanej i jazzu.

1984 - W Wilnie odsłonięto pomnik Adama Mickiewicza.

1985 - W Kostrzynie nad Odrą urodził się Łukasz Fabiański, piłkarz, bramkarz reprezentacji Polski, zawodnik m.in. Legii Warszawa, Arsenalu Londyn, Swansea City AFC.

1986 - Józef Szaniawski, dziennikarz PAP i „Interpressu”, współpracownik Radia Wolna Europa, oskarżony przez władze komunistyczne o szpiegostwo wojskowe, został skazany na 10 lat więzienia, konfiskatę mienia oraz grzywnę.

1989 - W czasie spotkania Lecha Wałęsy i gen. Czesława Kiszczaka podjęto decyzję o powołaniu Komisji Porozumiewawczej, mającą czuwać nad wykonywaniem porozumień zawartych przy Okrągłym Stole.

1990 - Premiera filmu „Deja vu” w reżyserii Juliusza Machulskiego.

1990 - W Warszawie urodził się Wojciech Szczęsny, piłkarz, bramkarz reprezentacji Polski, zawodnik m.in. Arsenalu Londyn i AS Roma.

1993 - Papież Jan Paweł II dokonał beatyfikacji siostry Faustyny Kowalskiej, zakonnicy ze Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia.

1993 - Premiera 1. odcinka serialu telewizyjnego Żegnaj Rockefeller w reżyserii Waldemara Szarka.

2003 – W Wyższej Szkole Oficerskiej Sił Powietrznych (Szkole Orląt) w Dęblinie został podpisany kontrakt na zakup 48 amerykańskich samolotów wielozadaniowych F-16.

2005 – W Watykanie rozpoczęło się dwudniowe konklawe po śmierci papieża Jana Pawła II, które następnego dnia wybrało na papieża niemieckiego kardynała Josepha Ratzingera.

2007 - W walijskim Cardiff Komitet Wykonawczy UEFA zadecydował, że Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2012 zorganizują wspólnie Polska i Ukraina.

2010 - W Krakowie odbyły się uroczystości pogrzebowe Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i jego żony Marii; para prezydencka spoczęła w katedrze na Wawelu w krypcie pod wieżą Srebrnych Dzwonów.

2017 - W Łodzi zmarł Oleg Zakirow, były funkcjonariusz KGB w stopniu majora, który na własną rękę prowadził śledztwo w sprawie Zbrodni Katyńskiej. Dotarł do bezpośrednich świadków i wykonawców, spisywał i przechowywał ich zeznania. Szykanowany przez władze w 1998 roku wraz z żoną i córką wyemigrował do Polski.

2021 – W Warszawie zmarł Stefan Bratkowski, dziennikarz, publicysta, działacz opozycji antykomunistycznej i jeden z uczestników Okrągłego Stołu.



Źródło: PAP

Komentarze
Zobacz także
Nasze programy